یکی از اصول مهم که دختر و پسر قبل از ازدواج باید آن را جدی بگیرند وجود صداقت در خصوصیات اخلاقی هر یک از طرفین است. برای محک زدن صداقت طرف مقابل، معمولا پیشنهاد میشود که هر دو نفر مدت زمانی را به معاشرت با هم بپردازند و از خصوصیات اخلاقی یکدیگر آگاه شوند و به مقوله فریب در ازدواج گرفتار نشوند.
فریب در ازدواج
در موارد متعددی مشاهده شده است که یکی از زوجین با فریب دادن طرف مقابل، بسیاری از مشکلات و مسائل شخصی خود را پنهان میکند و یا با دروغ، آن را به شکل دیگری جلوه میدهد.
فریب در ازدواج شکل ثابتی ندارد و میتوان به هر طریقی یک امر دروغ را به شکلی درست و مناسب جلوه داد. از جمله این موارد میتوان به موضوعات زیر اشاره کرد:
- شخصی که از وضعیت مالی خوبی برخوردار نیست اما با وعدههای دروغین تلاش میکند تا نظر مخاطب خود را جلب کند.
- ارائه مدارک تقلبی یکی دیگر از مصادیق فریب در ازدواج است. ممکن است شخص خود را مدیر یک شرکت تجاری معتبر معرفی کند و یا با مدرک تحصیلی جعلی، خود را دکتر یا مهندس بنامد.
- برخی از افراد به قدری در فریب دادن افراد تبحر دارند که با صحنهسازیهای حرفهای به شکلی واقعیت را تحریف میکنند که طرف مقابلشان حتی لحظهای به دروغ آنها شک نمیکند.
- شکل دیگری از فریب در ازدواج، افرادی هستند که مشکلات جسمی یا روحی خود را پنهان میکنند. بهطور مثال شخصی مشکل جسمانی دارد و تا زمانی که به عقد یکدیگر دربیایند آن نقص را پنهان میکند. مثال دیگر، فردی است که از مشکلات روحی رنج میبرد ولی با ظاهرسازی سعی در مخفی کردن این مشکل دارد.
افرادی که فریب در ازدواج را برای رسیدن به اهداف خود انتخاب میکنند باید این نکته را نیز بدانند که بعد از گذشت مدت زمانی، دروغ یا پنهانکاری آنها برملا میشود. بنابراین رابطهای که بر پایه دروغ و مخفیکاری شکل میگیرد به هیچوجه آینده خوبی نخواهد داشت و به قول معروف، ماه هیچوقت پشت ابر نمیماند.
قوانین موجود درباره فریب در ازدواج
یکی از مواد قانونی در خصوص فریب در ازدواج به این شرح است که اگر هر کدام از زوجین قصد فریب دادن دیگری را داشته است طرف مقابل میتواند به دادگاه مراجعه کرده و درخواست فسخ عقد نکاح را به جریان بیندازد.
ماده قانونی دیگری نیز در کتاب پنجم تعزیرات از قانون مجازات اسلامی وجود دارد که میگوید: «اگر هر کدام از زوجین قبل از عقد به هر طریقی طرف مقابل خود را فریب دهد و عقد بر اساس این دروغها انجام شود، قانون میتواند او را به حبس تعزیری از ۶ ماه تا ۲ سال محکوم کند.»
همچنین زمانی که مرد، ناتوانی جنسی خود را پنهان کرده باشد طبق قانون زن میتواند نصف مهریه خود را طلب کند. در مقابل اگر مرد پس از نزدیکی از مشکلی باخبر شود میتواند از حق فسخ استفاده کند و به این ترتیب زن حق دریافت مهریه را ندارد اما اگر مرد بعد از گذشت مدت زمانی تصمیم به شکایت بگیرد زن میتواند تمام مهریه خود را از مرد درخواست کند.
اشکال مختلف فریب در ازدواج
- سلامت یکی از مواردی است که پنهانکاری در آن رواج دارد. آزمایشهای قبل از ازدواج موارد محدودی از صحت سلامت اشخاص را تعیین میکند و ممکن است بسیاری از مسائل مربوط به سلامت جسم و روح تا مدتها پنهان بماند. سکوت شخص به هر دلیلی تخلف محسوب میشود و هر زمان که طرفین به عدم سلامت جسم و روح طرف مقابل پی ببرند، این اجازه را دارند که درخواست فسخ نکاح را داشته باشند. برخی از افراد نیز هستند که به جای فسخ نکاح درخواست مجازات دارند.
- شرط دوشیزگی یکی دیگر از مواردی است که افراد برای فسخ نکاح به دادگاه مراجعه میکنند. به عبارتی شخص بعد از عقد متوجه میشود طرف مقابلش این شرط را پنهان کرده و به دروغ، ظاهرسازی کرده است. بنابراین وی به خاطر فریب در ازدواج درخواست فسخ نکاح میکند. در این خصوص استثناهایی نیز وجود دارد. به عنوان مثال یک زوج چندسال بعد از ازدواج دچار مشکل میشوند و به دادگاه مراجعه میکنند و مرد به نبود شرط دوشیزگی اشاره میکند. اما این موضوع با گذشت چندسال از ازدواج مهم تلقی نمیشود زیرا شخص به محض آگاهی به این امر باید به دادگاه مراجعه میکرد. به این ترتیب شکایت پذیرفته نمیشود.
- مصداق دیگر برای فریب در ازدواج، مربوط به ازدواج قبلی یا ازدواج مجدد افراد متأهل است. برخی افراد در گذشته یک یا دو بار ازدواج کردهاند یا با وجود متأهل بودن به ازدواج مجدد روی آوردهاند و این موضوع را در ازدواج جدید خود پنهان نگه میدارند. هر زمان که طرف مقابل به این راز پی ببرد و متوجه شود که شخص به دروغ خود را پسر یا دختری مجرد معرفی کرده است، میتواند از او شکایت کند.
تدلیس و ارکان آن
تدلیس به معنای پنهان کردن مسئله یا یک عیب توسط یکی از طرفین ازدواج است. تدلیس در واقع فریب در ازدواج معنا میشود. تدلیس را به دو بخش مادی و معنوی تقسیم میکنند:
- مادی: هر عملیاتی که باعث شود عیب یا نقصی پوشیده شده و پنهان بماند و یا هر مدرکی که دلالت بر امری واهی و غیرواقعی داشته باشد.
- معنوی: در این بخش شخص اعمالی را به عمد انجام میدهد تا طرف مقابل را فریب دهد و نیت خیری در ورای اعمال او وجود ندارد.
آثار فسخ نکاح
مطالبه خسارت
نکاح ناشی از تدلیس به شخص این امکان را میدهد تا از طرف مقابلش مطالبه خسارت کند. اینکه فریبدهنده زوجین باشند یا شخصی ثالث اهمیتی ندارد و شخص فریبخورده میتواند ادعای خسارت کند.
مهریه در فسخ نکاح
در کنار مواردی که در زمینه دریافت مهریه ذکر شد باید بگوییم اگر زوجه در زمان باکرگی درخواست طلاق کند یا زوج در این زمان زوجه را طلاق دهد، نیمی از مهریه باید پرداخت شود. اما در مورد فسخ نکاح شرایط متفاوت است و اگر زوجه باکره باشد مهریهای به او پرداخت نمیشود. در این خصوص اگر زوج بخواهد فسخ نکاح کند و زوجه نیز باکره نباشد، مرد باید تمام مهریه را پرداخت کند.
انحلال نکاح
فریب در ازدواج اجازه حق فسخ را به هر کدام از زوجین میدهد و در مقابل، حق فسخ باعث انحلال ازدواج میشود و فرقی ندارد که ازدواج به صورت دائم باشد یا ازدواج موقت. درخواست حق فسخ باید هر چه سریعتر به دادگاه ارائه شود. اگر زوجین بعد از فریب در ازدواج از حق فسخ استفاده نکنند در آینده دور یا نزدیک این حق قابل قبول نخواهد بود.
در آخر توجه داشته باشید که هر شخصی که با فریب در ازدواج روبهرو شده است مهلت اندکی برای ارائه شکایت و درخواست حق فسخ دارد و باید در اسرع وقت اظهارنامه تهیه کند و دادخواست خود را به دادگاه ارائه دهد.
مدارک موردنیاز برای انحلال نکاح عبارت است از: فتوکپی شناسنامه، عقدنامه و شکوائیه.
بعد از انجام مراحل لازم، پرونده فریب در ازدواج به معاونت ارسال و به یکی از شعبههای دادگاه ارجاع داده میشود.
امیدواریم این مطلب برای شما مفید باشد. اگر در زمینه فریب در ازدواج سوال یا ابهامی دارید، وکلای سیدوک آماده پاسخگویی به شما هستند.