خانواده, مقالات

قانون درباره اهدای جنین چه می گوید؟

قانون درباره اهدای جنین چه می گوید؟

انسان ذاتا میل به بقا دارد. دوست دارد نامیرا باشد اما متاسفانه عمر محدود است. زندگی کوتاه است و گذرا. اگر متوسط عمر ۷۰ سال باشد باید درس بخوانی، کار پیدا کنی، تشکیل زندگی بدهی و حالا اول قصه است. بچه. همه این راه را دویدی که ثمره زندگی ات را ببینی. مسیر پر پیچ و خم ازدواج را طی می کنی و تصمیم می گیری بچه دار شوی. 

با یک ماه و چند ماه و چند سال تلاش دلسرد نمی شوی. راه های مختلف را امتحان می کنی. اما گاهی انگار قرار نیست تو بی دردسر صاحب بچه شوی. در چند سال گذشته، علم در همه زمینه ها پیشرفت چشمگیری داشته که شاید بارزترین آن علم پزشکی باشد. پزشکان می گویند دیگر ناباروری معنا ندارد. ما همه زوج ها را پدر مادر می کنیم.

دو راهکار درمانی جدید برای ناباروری، اهدای جنین و رحم جایگزین است که از مهم‌ترین دستاوردهای قرن اخیر به حساب می‌آیند. بالا پایین زیادی سر این راهکار در کشورمان مطرح شد و مثل همیشه پای قانون وسط آمد.

اگر شما هم جزو کسانی هستید که با این مسئله درگیر شدید، پشنهاد می کنیم این مقاله را بخوانید تا بهترین و سریع ترین روش را برای در آغوش گرفتن فرزند دلبندتان پیدا کنید. با داشتن وکیل حتما این مسیر هموارتر خواهد بود.

تعریف اهدای جنین

اگر در این مسیر افتادید احتمالا دو ترکیب را زیاد می شنوید. تلقیح مصنوعی و اهدای جنین.

 تلقیح مصنوعی یعنی زن را با وسایل مصنوعی و بدون آن که نزدیکی صورت گیرد، باردار کنند. 

اهدای جنین یعنی واگذاری داوطلبانه و رایگان یک یا چند جنین حاصل از باروری آزمایشگاهی سلول جنسی نر و ماده یک زوج سالم به یک زوج نازا.

ماده قانونی اهدای جنین

قانون کشورمان درباره نحوه اهدا جنین می گوید: کلیه مراکز تخصصی درمان ناباروری ذیصلاح مجاز خواهند بود با رعایت ضوابط شرعی و شرایط تصویب شده در این قانون نسبت به انتقال جنین ‌های حاصله از تلقیح خارج از رحم زوج‌ های قانونی و شرعی پس از موافقت کتبی زوجین صاحب جنین به رحم زنانی که پس از ازدواج و انجام اقدامات پزشکی ناباروری آنها به اثبات رسیده اقدام کنند.

مهم: ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی سلامت متعارف جسمی و روانی و ضریب هوشی مناسب، نداشتن اعتیاد به مواد اعتیادآور و روان‌گردان و مبتلا نبودن به بیماری‌های صعب‌العلاج مثل ایدز، هپاتیت را هم شرط لازم و قطعی برای اهدای جنین می داند.

قانون درباره اهدای جنین چه می گوید؟ 2

شرایط دریافت جنین چیست؟

بعد از اینکه زوج ‌ها جنین خود را به موسسات مجاز اهدا می‌کنند نوبت به زوجینی می‌رسد که خواهان دریافت جنین‌هستند. اما قانونگذار برای دریافت جنین شرایطی مشخص کرده است. 

زوج باید تقاضای دریافت جنین را تنظیم و آن را به دادگاه خانواده تقدیم کنند و دادگاه در صورت احراز شرایط زیر مجوز دریافت جنین را صادر می‌کند.

  1. زوجین بنا به گواهی معتبر پزشکی، امکان بچه‌دار شدن نداشته باشند و زوجه استعداد دریافت جنین داشته باشد.
  2. زوجین دارای صلاحیت اخلاقی باشند.
  3. هیچ یک از زوجین محجور (مجنون، سفیه یا صغیر)‌ نباشند.
  4. هیچ یک از زوجین مبتلا به بیماری‌ صعب ‌العلاج نباشند.
  5. هیچ یک از زوجین به مواد مخدر معتاد نباشند.
  6. زوجین باید تابعیت جمهوری اسلامی ایران داشته باشند.

وظایف و تکالیف دریافت‌کنندگان جنین

مطابق ماده سه این قانون وظایف و تکالیف زوجین اهدا گیرنده جنین و طفل متولد شده از قبیل نگهداری، تربیت، نفقه همانند وظایف و تکالیف اولاد و پدر و مادر است. این ماده فقط از وظایفی مثل تربیت و نگهداری حرف زده و هیچ بحثی درباره نسب و ارث و ممنوعیت ازدواج طرح نکرده است.

بهتر است بخوانید : نفقه چیست و چگونه محاسبه میشود

ناگفته پیداست که تربیت و نگهداری و نفقه دادن از وظایفی است که هر پدر و مادری انجام می دهد و کمتر والدینی هستند که در تربیت فرزند خود کوتاهی کند. نکته ای که نباید فراموش کرد این است که موضوع بحث زوجهایی هستند که بعد از سال‌ ها دوندگی صاحب فرزند شدند پس خیلی بعید است که در تربیت و نگهداری و نفقه دادن کوتاهی کنند.

نکته مهم: اما چیزی که بسیار جای بحث دارد و قانونگذار درباره آن سکوت کرده بحث نسب و ارث است.  اینکه واقعا این بچه متعلق به کیست و از چه کسی ارث می ‌برد؟  اگر دریافت ‌کنندگان جنین پس از وضع حمل و بزرگ کردن بچه با ادعایی از طرف اهدا کنندگان جنین روبرو شوند تکلیف چیست و فرزند متعلق به کدام خانواده است؟

تکلیف ارثیه

از آنجایی که قانونگذار در این باره سکوت کرده، بحث به عالم فقه هم کشیده شد و نظریاتی مطرح شد.

بعضی از فقها به پیروی از نظریه سنتی، رابطه پدر و مادری را بین فرزند و اهدا کنندگان جنین درست می دانند و معتقدند که نطفه مال هر کس باشد، او پدر و مادر واقعی طفل است. طبق این نظریه رابطه وراثت، حضانت و محرمیت در ازدواج بین آنها برقرار است.

دومین نظریه این است که ملاک نسب، هم مالکیت سلولهای جنسی و هم زایمان است و بر این اساس وراثت بین صاحبان جنین و زن صاحب رحم از یک طرف و طفل از طرف دیگر برقرار است.

نکته واضح این است که در این مورد اختلاف نظرات متفاوتی به چشم می ‌خورد ولی در شرایط عادی و بدون هیچ ادعای مخالفی باید گفت زوجی که طفل را به دنیا می‌آورند و برای او شناسنامه می گیرند بر اساس بعضی اصول حقوقی مثل اماره فراش (طفل متولد در مدت ازدواج متعلق به شوهر است مشروط بر این‌که از تاریخ نزدیکی تا زمان تولد، کمتر از ۶ ماه و بیشتر از ۱۰ ماه نگذشته باشد.) و عرف، پدر و مادر طفل هستند و تمام وظایف و تکالیف بر عهده آنهاست.

قانون درباره اهدای جنین چه می گوید؟ 3

اهدا باید محرمانه بماند

ماده ۶ آیین‌نامه اجرایی قانون نحوه اهدا جنین به زوجین نابارور مصوب ۱۳۸۳ می گوید: اطلاعات مربوط به جنین ‌های اهدایی جزو اطلاعات سری طبقه‌بندی می‌ باشد. بر این اساس مراکز مجاز تخصصی درمان ناباروری باید در حفظ و نگهداری اطلاعات، دقت لازم داشته باشند و از افشای آنها خودداری کنند. در این خصوص قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی، بیان می‌کند که مجازات افشای اطلاعات سری ۲ تا ۱۰‌ سال حبس است.

البته اکثر دانشمندان و صاحب‌ نظران رشته ‌های علوم پزشکی و انسانی بر حفظ محرمانه بودن مطلق اطلاعات از سوی دهندگان و پذیرند گان سلول جنسی و جنین تاکید دارند.

بسیار مهم: اما نباید این نکته را فراموش کرد که هر انسانی حق دارد هویت واقعی خود را بداند و ممنوعیت این افراد از این حق، شاید به حقوق این‌ افراد لطمه بزند.

رحم جایگزین چیست؟

بعضی از بانوان به صورت اولیه یا ثانویه رحم ندارند. مثلا بعضی بانوان به صورت مادرزادی رحم ندارند و گروهی به دلیل وجود تومورهای مختلف یا سرطان، رحم خود را از دست می دهند. بعضی از زنان به دلیل بیماری جسمانی شدید مثل دیابت یا ام اس از بارداری منع می‌ شوند. این افراد می‌ توانند از طریق رحم جایگزین صاحب فرزند شوند. در این روش از زن دیگری که می تواند جنین سالم حمل کند و موقعیت سیکل حاملگی او با زوجه‌ ای که مشکل رحم دارد هماهنگ است، برای حمل جنین و گذراندن دوران بارداری استفاده می ‌شود.

در این روش از همسران قانونی در فضای آزمایشگاهی اسپرم و تخمک تهیه و جنین به وجود می‌آید. جنین تهیه شده به رحم مادر جایگزین منتقل می شود به این شرط که وقتی زمان بارداری تمام شد مادر جایگزین، نوزاد را به صاحبان اصلی نطفه یعنی به والدین کودک تحویل دهد. معمولا بین طرفین، قراردادی بسته می‌ شود که به عنوان قرارداد رحم اجاره‌ ای شناخته می‌ شود.

در این نوع  قراردادها معمولا طرفین توافق می ‌کنند که صاحب رحم در مقابل دریافت وجهی از والدین طفل، جنین را در رحم خود حمل و پس از تولد طفل، او را به والدینش باز گرداند. اما درباره درست یا غلط بودن چنین قراردادی در عالم حقوق، اختلاف نظراتی وجود دارد که همگی به دلیل نبود یک قانون جامع و مانع در این مورد است.

شاید بشود اینطور گفت که در این موارد رابطه عاطفی شدیدی بین صاحب رحم یا  کسی که طفل را به دنیا می آورد و طفل بدنیا آمده به وجود می‌آید و به سادگی نمی ‌توان رابطه این مادر و فرزند را بعد از تولد قطع کرد و ممکن است دوباره مباحثی مثل تعیین مادر پیش بیاید که صاحب نطفه و جنین، مادر است یا کسی که بچه را به دنیا آورده؟

وکیل اهدای جنین بگیریم یا نه؟

با توجه به اینکه برای اهدای جنین و رحم اجاره ای پروسه ای سخت و کمی دشوار است بین طرفین قراردادی نوشته و امضا می شود بهتر است اهدای جنین، تخمک یا اسپرم را زیر نظر وکیل پایه یک دادگستری کاربلد و خبره انجام داد تا روند اهدا  سریع تر طی شود.

از آنجایی که مراکز ناباروری متقاضی زیادی در دریافت جنین، تخمک و اسپرم دارند و در مقابل با کمبود اهدا کنندگان روبرو هستند بازار سیاه عجیبی با قیمت های هنگفت در کشور ایجاد شده است. وکیل خانواده با نظارت بر نحوه بسته شدن قرارداد اهدای جنین، تخمک و اسپرم در چگونگی و انجام مراحل اهدا نظارت داشته و در این مسیر حقوق موکل را به صورت کامل تضمین می کنند.

بهتر است بخوانید : وکیل خانواده

یادآوری مهم: اطلاعات اهدا کنندگان و دریافت کنندگان جنین کاملاً محرمانه بوده و نشر این اطلاعات بسیار خطرناک است و قانون اهدای جنین به این نکته بسیار مهم تاکید شدید دارد.

با وجود دلالان غیر قانونی در این پروسه، وکیل اهدا جنین با تجربیات و دانش خود می تواند زمینه را برای سودجویی افراد کاملا بسته و از حقوق شما تا پایان مسیر محافظت کند.
وکیل اهدا جنین می تواند در صورت بروز اختلافات و با استفاده از دانش خود از بروز هرگونه مشکل جلوگیری کند و حقوق موکل خود را کامل دریافت کند. فروش و انجام معاملات جنین اهدایی می تواند برای دریافت کنندگان جنین، خطرات جبران ناپذیری داشته باشد.

«سیدوک» به شما وکلای پایه یک معرفی می کند که تجربه و دانش قابل اتکایی دارند و می توانند دلسوزانه در طول این مسیر طولانی و سخت کنارتان باشند. شما ممکن است یک جایی خسته شوید اما وکلا خسته نمی شوند و هر وقت به بن بست بخورند، مسیر تازه ای پیدا می کنند. 

با کمک یک وکیل اهدای جنین می توانید لذت در آغوش گرفتن فرزند دلبندتان را هرچه زودتر تجربه کنید. این فرصت را از خودتان دریغ نکنید.

۴.۵/۵ - (۲ امتیاز)
بازگشت به لیست

1 دیدگاه در “قانون درباره اهدای جنین چه می گوید؟

  1. آواتار ترانه ترانه گفت:

    ممنون. نمی دونستم برای این کار هم میشه وکیل گرفت. خیلی مفید بود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *